Όχι, δεν εμφανίζω τις φωτογραφίες μου στο σκοτεινό θάλαμο, δεν κάνω και ούτε έχω κάνει φωτομέτρηση με ειδικό φωτόμετρο, δεν διακατέχομαι από τη λαγνεία του παλιού, απολαμβάνω την εποχή μου και τις ανέσεις της. Έχω δει φωτογραφίες πεπειραμένων φιλμάτων φωτογράφων που προσπαθούν να πιάσουν την εποχή, έχω δει φωτογραφίες από ψηφιακούς φωτογράφους με απλές και με λιγότερο απλές  DSLR, έχω δει και φωτογραφίες τραβηγμένες από κινητά τηλέφωνα με ηθικούς αυτουργούς κορίτσια και αγόρια γύρω στα 20, χωρίς καμία γνώση στη φωτογραφία. Σκουπίδια και διαμάντια έχω αλιεύσει από όλες τις παραπάνω φωτογραφικές κάστες. Το συμπέρασμα είναι ένα όμως: Είμαστε όλοι φωτογράφοι.

Ο σκοτεινός θάλαμος είναι μία εμπειρία όμορφη και κλασική, σα να επισκέπτεσαι ένα καλοφωτισμένο και περιποιημένο μουσείο, σα να παίρνεις τζούρες από το άξιο παρελθόν της τέχνης. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι η αξία του σκοτεινού θαλάμου και των παρελκομένων του μπορεί να υπερκεράσει τη σύγχρονη τεχνολογία, πόσο μάλλον όταν αυτή η τεχνολογία είναι εύκολα προσβάσιμη για τον καθένα από μας. Είναι αλήθεια κουραστικό να βλέπεις επαγγελματίες κι ερασιτέχνες φωτογράφους να κρίνουν την ποιότητα της φωτογραφίας από το μέσο που χρησιμοποιεί ο φωτογράφος. Έχει έρθει πια ο καιρός που οφείλουμε να ξεπεράσουμε τα κόμπλεξ μας και να ανοίξουμε τα μάτια μας για να ρουφήξουμε την τέχνη από όπου κι αν προέρχεται, tablet, iPhone, απλά κινητά με μέτριες ποιοτικά κάμερες, φιλμ, πανάκριβες DSLR, entry level DSLR. Τρανό παράδειγμα αποτελούν οι επαγγελματίες που στρέφονται προς τις mirrorless φωτογραφικές μηχανές, οι αισθητήρες των οποίων δε διαφέρουν και πολύ από τους αισθητήρες που κουβαλάνε οι κλασικές compact μηχανές, αλλά αποτελούν ουσιαστικά την εξέλιξή τους, μία εξέλιξη που στεγάζεται σε σώμα ακραιφνώς φιλικότερο προς το χέρι από τα ογκώδη σώματα των DSLR και τα εκνευριστικά μικροσκοπικά σώματα των compact.

Και ναι, ας δούμε το θαύμα: Μπορείς να κάνεις μία επαγγελματική φωτογράφιση με μία αξιοπρεπή φωτογραφική της σειράς και έναν φακό απλό, που μπορεί να δίνεται και στο αρχικό κιτ αγοράς της entry level DSLR. Δεν κάνει ούτε ο εξοπλισμός το αποτέλεσμα ούτε η εκμάθηση των αυστηρών κανόνων της φωτογραφίας, λες και είμαστε στο σχολείο των πατεράδων μας που με το βούρδουλα κατέληγαν να γίνουν επιστήμονες ή να μάθουν να δουλεύουν τη γη ή οτιδήποτε άλλο. Το μεράκι και η αντίληψη δεν μαθαίνονται και δεν αγοράζονται.

“Γίναμε όλοι φωτογράφοι” ακούω συχνά από χείλη ανθρώπων που έχουν την πορεία τους και τα κλικς τους. Το ακούω όμως περιπαικτικά, με μία δόση αηδίας και μερικά κιλά ειρωνίας να αναβλύζουν από τα χείλη. Με φόβο μην τους υποσκελίσει το καινούριο, τα megapixels και τα ψηφιακά κλείστρα των κινητών. Ναι, είμαστε όλοι φωτογράφοι επειδή γουστάρουμε, επειδή μας επιτρέπει να εκφραστούμε και να μοιραστούμε. Άλλοι το κάνουν επιτυχημένα κι άλλοι όχι, αλλά πάντα έτσι δε γίνεται; Το ανήλικο παιδί που σηκώνει το κινητό και πατάει το κουμπάκι χρησιμοποιώντας την έτοιμη εφαρμογή, μπορεί να βγάλει μια εικόνα πολυ πιο δυνατή από τη δική σου που έχεις μάθει να στήνεις τρίποδα και να αφιερώνεις ώρες για ένα κάδρο που μπορεί να μη σου πετύχει και ποτέ. Η αποτυχία όμως δε θα οφείλεται στο ότι κουνήθηκε το τρίποδο ή ότι απλά “δεν έκατσε” το κλικ. Η αποτυχία σου είναι ότι δεν έμαθες να ακολουθείς την εποχή σου, δεν έχεις μάθει να φωτογραφίζεις όπως απαιτεί ο σύγχρονος κόσμος και σνομπάρεις οτιδήποτε πάει να σε ξεβολέψει.

Δεν θα γίνουμε καλύτεροι φωτογράφοι επενδύοντας τεράστια ποσά σε εξοπλισμό, αντιστρόφως όμως, όταν γίνουμε καλοί φωτογράφοι, επιβάλλεται να δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία να εργαστεί με ακριβό και ποιοτικό εξοπλισμό. Τότε και μόνο τότε είναι που το αποτέλεσμα θα εκπλήξει κι εμάς τους ίδιους. 

Αναρωτιέσαι για ποιο λόγο όταν βγάζεις μία φωτογραφία από το συρτάρι σου και τη δείχνεις σε κόσμο, αυτός ο κόσμος δεν παραληρεί, απλά σε επαινεί χλιαρά σα να στο οφείλει. Απορείς που κάποιος έχει ένα προφίλ στο instagram ή στο facebook και έχει χιλιάδες followers, παρουσιάζοντας απλά εικόνες τραβηγμένες από κινητό και επεξεργασμένες με έτοιμα προγράμματα κι εφαρμογές. Θα ήθελες όλοι να είχαν παιδευτεί και να είχαν κάψει φιλμ και χρόνια. Δεν έχεις καταλάβει όμως ότι ταλέντο δεν είναι να μάθεις να κάνεις τα δύσκολα και να οικτίρεις τα απλά που σε ξεπερνούν, αλλά το μεγαλύτερο ταλέντο είναι να αξιοποιείς το πρωτόλειό σου κίνητρο για φωτογραφία και να μαθαίνεις να δουλεύεις τα σύγχρονα εργαλεία που θα σε οδηγήσουν στο στόχο σου. Η αναγνώριση που περιμένεις να έρθει επειδή απλά ο περίγυρός σου γνωρίζει ότι ασχολείσαι με τις ώρες να παράξεις τη σωστή εικόνα, δεν θα έρθει ποτέ, απλούστατα επειδή την αναγνώριση τη φέρνει το κοινό που βλέπει τα έργα σου.

Η ορθή αλληλουχία είναι η εξής:

Ταλέντο-θέληση-προσαρμογή στα σύγχρονα μέσα-δουλειά-αναγνώριση. 

 

Προσωπικά, δεν είχα ποτέ ένα κινητό τηλέφωνο με μία καλή κάμερα. Αυτό το μήνα τράβηξα αυτές τις φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο, με το κινητό μου Samsung Galaxy SII, χρησιμοποιώντας κάποια presets της εφαρμογής Retrica. Για όσους γνωρίζουν, το συγκεκριμένο μοντέλο κινητού έχει πολύ περιορισμένες δυνατότητες να φωτογραφίσει “καλά”, αφού ο φακός του δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Οι συγκεκριμένες φωτογραφίες ήταν αφορμή για να γραφτεί αυτό το post στο blog. Καλό θα είναι να σημειωθεί ότι το να φωτογραφίζω με το κινητό δεν ανήκει στις αγαπημένες μου ασχολίες, αφού με δυσκολεύει και σπάνια βλέπω στην οθόνη αποτέλεσμα που ικανοποιεί τη φωτογραφική μου ματιά. Ακριβώς γι’αυτό το λόγο καταπιάστηκα με αυτό λοιπόν, για να ξεβολευτώ και να δυσκολευτώ.

 

Το συμπέρασμά μου με τον καιρό έγινε προτροπή: Μην περιμένεις την κατάλληλη στιγμή και τον κατάλληλο εξοπλισμό και μην ακούς τις συμπλεγματικές φωνές των “ειδημόνων”.

Τα κλικ είναι free στις μέρες μας, δεν κοστίζουν. Φωτογράφισε, Φωτογράφισε, Φωτογράφισε. Κερδισμένος θα βγεις.

 

Κωστής Μπακόπουλος